Ο διαβήτης είναι μια νόσος που εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς, ενώ για κάποιους θεωρείται η μάστιγα του αιώνα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 1980 είχαν διαγνωστεί 108 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη και ενώ προβλεπόταν ότι μέχρι το 2030 ο αριθμός θα φτάσει τα 366 εκατομμύρια, το 2014 έφτασε τα 422 εκατομύρια. Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, 9,5% του ανδρικού ενήλικου πληθυσμού έχει διαγνωσθεί με διαβήτη, ενώ το ποσοστό των γυναικών είναι 8,8% αντίστοιχα.
Ο διαβήτης είναι μια χρόνια ασθένεια. Εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη, όταν παράγει ανεπαρκή ποσότητα ινσουλίνης και όταν το σώμα δε μπορεί να αξιοποιήσει την παραγόμενη ποσότητα ινσουλίνης. Υπάρχουν δύο τύποι διαβήτη: ο νεανικός τύπου 1, κατά τον οποίο το πάγκρεας υπολειτουργεί ως προς την ποσότητα παραγωγής ινσουλίνης (ινσουλινοεξαρτώμενος) και ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) τύπου 2, κατά τον οποίο ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη με ωφέλιμο τρόπο (αντίσταση στην ινσουλίνη).
Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 αποτελεί το 80-90% των περιπτώσεων, αλλά δυστυχώς ο νεανικός τύπου 1 εμφανίζεται πλέον με μεγαλύτερη συχνότητα και μάλιστα σε όλο και μικρότερες ηλικίες. Η περίσσια ποσότητα γλυκόζης που προκύπτει ως αποτέλεσμα της δυσλειτουργίας του παγκρέατος, μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στην ομοιόσταση του οργανισμού και να παρουσιαστούν συνοδές κλινικές καταστάσεις. Έρευνες δείχνουν ότι η υπεργλυκαιμία (αυξημένη γλυκόζη στο άιμα) συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, άνοια, στυτική δυσλειτουργία, νεφρική ανεπάρκεια, τύφλωση και ακρωτηριασμό κάτω άκρων.
Τα κυριότερα συμπτώματα που εμφανίζονται σε προδιαβητικους και διαβητικούς είναι: πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγία, αδυναμία, μειωμένη συγκέντρωση και διάθεση, έμετος και στομαχικός πόνος, μούδιασμα των άκρων, θολή όραση, συχνές λοιμώξεις και αργή επούλωση πληγών. Πέρα από τους γενετικούς παράγοντες, τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη αυξάνουν η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, η διατροφή υψηλή σε λιπαρά από τη μία και χαμηλή σε φυτικές ίνες από την άλλη, η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερόλη και φυσικά η κληρονομικότητα. Επιβαρυντικός παράγοντας θεωρείται και ο σύγχρονος δυτικοποιημένος τρόπος ζωής. Σύμφωνα με στοιχεία, 65% των Ελλήνων διαβητικών είναι υπέρβαροι, 25% παχύσαρκοι ένω ένα 15% δεν ασκείται.
Εξαιρετικά σημαντική θεωρείται η πρόληψη της εξέλιξης της νόσου, η οποία επιτυγχάνεται μέσω διαγνωστικών εξετάσεων και αλλαγών στην καθημερινότητα που μπορούν να μειώσουν το κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ. Συγκεκριμένα, οι παγκόσμιες οδηγίες συστήνουν:
- Απώλεια βάρους 5-7% καθώς μειώνονται οι πιθανότητες για εμφάνιση ΣΔ κατά 50%.
- Η διατροφική πρόσληψη λιπαρών να μην ξεπερνάει το 35% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης
- Τουλάχιστον 1000kcal την ημέρα να προέρχονται από φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούςκαρπούς)
- 30’ την ημέρα φυσική δραστηριότητα
- Μείωση κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών (γαλακτοκομικά προϊόντα, κόκκινο κρέας, αλλαντικά)
- Πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης: λευκό κρέας, ψάρι και θαλασσινά
- Μείωση ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφών πλούσιες σε αλάτι
- Αντικατάσταση αναψυκτικών και επεξεργασμένων χυμών με νερό και αφεψήματα
- Επιλογή φυσικών τροφίμων για σνακ (φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και όχι αρτοσκευάσματα και εύκολες λύσεις όπως μπάρες δημητριακών)
- Αντικατάσταση όλων των λευκών σιτηρών με ολικής άλεσης
- Αυξημένη κατανάλωση αντιοξειδωτικών τροφών (φρούτα έντονου χρώματος όπως μούρα, μπαχαρικά όπως κανέλα και λαχανικά όπως λαχανίδα)
- Κατανάλωση υδατανθράκων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (άγουρη μπανάνα αντί ώριμη)
- Μειωμένη χρήση αλκοόλ
- Ισορροπημένη διατροφή
Δύο ευρέως διαδεδομένα πρότυπα διατροφής είναι η Μεσογειακή Δίαιτα και η δίαιτα Dash (προτέινεται σε Υπερτασικούς) οι οποίες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης ΣΔ και παχυσαρκίας.
Συμπληρωματικά με τις προαναφερθείσες οδηγίες, υπάρχουν φυσικοί σύμμαχοι στην πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας. Ολοένα και παραπάνω κλινικές μελέτες αποδεικνύουν την ευεργετική δραστικότητα της κανέλας στη ρύθμιση των επιπέδων ζαχάρου στο αίμα. Χαρακτηριστικά, κλινικές μελέτες από την Ευρώπη, την Αμερική αλλά και την Ασία δείχνουν ότι η χορήγηση κανέλας σε μορφή συμπληρώματος διατροφής μειώνει σημαντικά δείκτες όπως τη γλυκόζη, τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, τη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την LDL σε ασθενείς με ΣΔ. Ένα τέτοιο φυτικό συμπλήρωμα διατροφής είναι το «Κανέλα extra» της ελληνικής εταιρείας SUPERFOODS. Το συγκεκριμένο προϊόν είναι εμπλουτισμένο με μια εξειδικευμένη σύνθεση με συγκεκριμένα και στοχευμένα μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Περιέχει χρώμιο, μαγγάνιο, μαγνήσιο ψευδάργυρο βιταμίνες Β3 και Β6 αλλά και τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Ε.
Εν κατακλείδι, μια ισορροπημένη διατροφή, σε συνδυασμό με συστηματική φυσική δραστηριότητα και εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής όπως η «Κανέλα extra» της εταιρείας SUPERFOODS αποτελούν μια ολιστική αντιμετώπιση για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη.
